Aile içi iletişim aile üyelerinin birbirleri ile kurduğu iletişim olarak tanımlanabilir. Ebeveyn-çocuk ilişkisi aile içi iletişimde en önemli kombinasyonlardan biridir. Bu ilişkinin sağlıklı olması çocuğun gelişimi açısından çok önemlidir. Nitekim çocuğun psikolojisinde oluşan birçok problem iletişimsizlikten dolayı oluşmuştur veya aşılamamaktadır.
Ebeveyn - çocuk ilişkisini olumsuz etkileyen ve iletişimi engelleyen unsurlar vardır. Çocuklarla iletişim kurarken bunlara dikkat etmeliyiz.
Ebeveyn-Çocuk İlişkisini Olumsuz Etkileyen Unsurlar
1. Emir vermek : Çocuğun kendini önemsiz hissetmesine ve tam tersi davranışlar sergilemesine yol açar.
2. Tehdit etmek : Çocuğun sizden korkmasına ve gizli işler yapmasına neden olur.
3. Ahlak dersi vermek(vaaz vermek) : Çocuğun suçluluk duymasına neden olur.
4. Yargılamak/eleştirmek/suçlamak : Çocuğun yalan söylemesine neden olur.
5. Ad takmak (ör:Tembel) : Çocuğun özgüvenini etkiler ve kendini yetersiz hissetmesine neden olur.
6. Alaya etmek/konuyu görmezden gelmek/sözünde durmamak : Çocuğun size olan güveni zedelenir ve bunun sonucunda sizden uzaklaşabilir.
7: Sürekli övmek: Övgü beklenti oluştuğuna dair bir algı yaratır. Bu beklenti yüksekliği de çocukta başarısız olacağına dair kaygı oluşturabilir.
8: Sürekli soru sormak/sınamak : Çocukta korku yaratır ve yalana başvurmasına neden olur.
Bu 8 maddenin yanı sıra ebeveyn çocuk ilişkisinde en önemli unsur ‘dinlemek’tir. Çocuğu baştan savma bir şekilde geçiştirerek dinlerseniz, çocuk kendini önemsiz hisseder. Bunun yanı sıra hayatında önemli bir olay olduğunda da ‘zaten dinlemeyecektir’ düşüncesiyle anlatmaktan kaçınabilir. Bunun neticesinde de daha büyük sorunların oluşmasına neden olur.
Peki Sağlıklı Ebeveyn- Çocuk İlişkisi Nasıl Olmalı?
1. Etkin dinleme: Çocuk duyulmak ve anlaşılmak ister.
2. Sevgi ve şefkat gösterme: Çocuğun sevgiye ve sevgiye hissetmeye ihtiyacı vardır. Dokunmak ve sevgi sözcükleri söylemek bunun en iyi yoludur.
3. Belirli sınırlar koyun: Çocuğun günlük yaşamda yapmaması gereken davranışlar vardır. Bunları açık ve net bir şekilde çocuğa anlatmalı ve sınırlar dışına çıkılmaması konusunda tutarlı olunmalıdır.
4. Empati kurun: Çocuğunuzun duygularını anladığınızı gösterin.
5. Örnek olun: Çocuğunuzun olumlu davranışlar sergilemesi ve sizinle daha iyi bir ilişkide olabilmesi için iyi bir rol modeli olmalısınız. Çocuklar video kayıt cihazı gibi gördüklerini kaydedip daha sonrasında tekrar ederler.
6. Oyun oynayın: Oyun çocuğun duygularını ve düşüncelerini dışa vurduğu bir araçtır. Aynı zamanda çocuklar oyunla birlikte birçok beceri geliştirebilirler. Oyun çocuğun dünyası olduğu için o dünyanın içinde olabilmek çocuğunuzla kurduğunuz ilişkide çok önemlidir.
7. Çocuğun özerkliğini ve benlik saygısını destekleyin: Karar vermeye çalışırken destek olun ve hata yaptığında yargılamayın.
Sağlıklı ebeveyn – çocuk ilişkisi kurduğunuzda çocuğunuzun;
değerli olma duygusu, dayanışma duygusu, sorumluluk duygusu, zorluklarla mücadele etme ve üstesinden gelmeyi öğrenme, mutluluk ve kendini gerçekleştirme ortamı ve sağlıklı manevi yaşamın temellerini oluşturma ortamı kazandığını fark edeceksiniz.
Psikolojik Danışman
Zehra ATICI
Comments