Eğitim kavramı bireyin duygusal, zihinsel, fiziksel açıdan sahip olduğu becerilerin belirli bir amaç doğrultusunda ve olumlu yönde geliştirilmesidir. Değerler eğitimi ise gelişmiş ve gelişmekte olan toplumların var olan eğitim sistemlerinde toplumun iyi ve doğru kabul ettiği yargıları bireylere aktarabilmek ve bireylerle birlikte sürdürülebilmesini sağlamaktır. Aslında her ne kadar aile içerisinde başlasa da resmi hali okul öncesinden başlayan ve bireyin eğitim hayatının her aşamasından bulunan değerler eğitiminin amacı bireye toplumun sahip olduğu yaşam faktörlerini benimsetmek ve bunları iyi yönde kullanabilmesini sağlamaktır. Okul öncesi değer eğitiminde amaç çocuğun kendisine ve çevresinde saygı duyma, düşünce özgürlüğünün farkında olma, dayanışma, doğayı temiz tutma, yaratıcı, eleştirel ve analitik düşünme gibi becerilerin kazanımını sağlamaktır. Bu yönde sağlıklı iletişim büyük önem taşımaktadır. Çocukların ve gençlerin kendilerini ifade edebilmesi konusunda büyük önem sağlayan şeylerden biri de iletişimdir. Değerler eğitiminde birçok ülkenin yanında Türkiye’nin de uyguladığı “Daha İyi Bir Dünya İçin Değerlerimizi Paylaşalım” projesinde belirlenen temel 12 değer ele alınmıştır. Bu değerler; sevgi, saygı, sorumluluk, hoşgörü, özgürlük, barış, mutluluk, dürüstlük, işbirliği, alçakgönüllülük, sadelik, birliktir. Bu 12 ana değeri edinebilmeleri için çocuklara ve gençlere çeşitli etkinliklerin ve değer eğitimi proje örneklerinin büyük yararı dokunmaktadır.
Peki değerler eğitimi nasıl verilmektedir?
Öncelikle bireylerin sosyal beceri ve gelişimlerindeki eksiklikler karşı karşıya kaldıkları sosyal olay ve durumlara verdikleri tepkilerle belirlenir. Yani olumlu bir tepki veremeyişleri yeterli deneyimlerinin olmamasından kaynaklıdır. İşte bu konuda bireye yetkinlik kazandıracak alan değerler eğitimidir. Değerler eğitimi programı oluşturulurken dikkat edilmesi gereken başlıca konular vardır.
Bunlar;
* programın içeriği
* verilecek olan değerlerin nasıl ve hangi yöntemle verileceği
* bu eğitim sürecinde ailenin ve öğretmenin rolü
* okullara göre nasıl uyumlandırıldığı
Okullarda değerler eğitimini gerekli kılan şey eğitimin bireyi bir bütün olarak almasıdır. Bireylerin zeka durumları, bedensel yetenekleri, sevgileri, nefretleri, tutkuları, bağlılıkları gibi çeşitli özellikleri vardır. Bu özellikler dikkate alınmadan verilen eğitim sağlıklı bir eğitim olamamakta burada devreye değerler eğitimi girerek eğitimde sosyal dengeyi korumaktadır. Derslerde değerler eğitimini gerçekleştirmek için tartışma temelli yaklaşım, drama, uygulamalı aktiviteler, öğrenci merkezli öğrenme stratejileri gibi çeşitli eğitsel yöntemler kullanılmaktadır. Özellikle grup çalışması gerektiren etkinlikler sayesinde birey temel insani değerler başta olmak üzere evrensel değerleri de benimsemektedir. Okulda verilen eğitimden önce ailenin verdiği eğitim de çok önemlidir. Bu durum okul hayatı başladıktan sonra öğretmenlerin de iş birliği ile devam ettirilmelidir. Bir bakıma değerler eğitimini sadece vermek değil sürekli hale getirmek gerekmektedir. Bu süreçte üniversitelerin eğitim fakültelerinde dersler verilmeli ve öğretmenlerin de bu konuda donanımlı olması sağlanmalıdır. Aileler için de çeşitli seminer ve konferanslarla eğitim verilmektedir.
Comments